Op 24 april vindt de Erfgoeddag plaats onder het motto ‘Erfgoeddag maakt school’. Vandaag is naar school gaan heel gewoon, hoewel dat in vele landen van de wereld nog niet zo is. Van Afghanistan tot Zimbabwe is schoolgaan geen evidentie. Ook in België was er een tijd dat naar school gaan enkel weggelegd was voor de elite. Gewone kinderen werkten mee op het land, in de fabriek en in de mijnen. Dat veranderde stilaan na de Belgische onafhankelijkheid, al duurde het tot 1914 voor onderwijs verplicht werd voor kinderen van 6 tot 12 jaar.
Meester Vandenbroeck
De eerste schoolmeester van Lovenjoel was Jan Alfons Vandenbroeck. Hij werd geboren in een landbouwersgezin in Tremelo op 22 oktober 1856 en studeerde af aan de Normaalschool van Lier in 1877. Achtereenvolgens werd hij hulponderwijzer op verschillende plaatsen, waaronder ook in Bierbeek en Opvelp. Vanaf mei 1884 benoemde het gemeentebestuur hem tot hoofdonderwijzer in de gemengde lagere school van Lovenjoel. Deze bevond zich achter het oud-gemeentehuis, in de Keizerstraat.
De school zelf werd pas gebouwd in 1883 na de schoolstrijd, volgend op de organieke wet in 1879. Die wet bepaalde dat er in elke gemeente een officiële school zou opgericht worden. Lesgeven was toen geen pretje: hij gaf tegelijkertijd les in 2 klassen, want jongens en meisjes zaten apart. Zijn echtgenote, Octavie Melon, hielp mee en gaf les in handwerk aan de meisjes. Elk jaar wisselde het aantal leerlingen: kinderen waren immers nog niet verplicht om naar school te gaan. Ook de huisvesting liet te wensen over en regelmatig beklaagde de meester zich bij het gemeentebestuur over een lekkend dak of een defecte stoof.
Bekommerd om welzijn
Meester Vandenbroeck was ook erg begaan met het welzijn van zijn leerlingen.
Hij vroeg extra materiaal omdat ‘vele leerlingen geen lei of enig schrijfgerief hadden’ of liet een waterbak voorzien ‘zodat de kinderen zich kunnen wassen voor ze de klas binnen gaan’. In 1898 stelde hij vast dat verschillende jongens leden aan huidziekten op het hoofd (schurft?) en in september 1904 werden de kinderen geplaagd door een kinkhoestepidemie. Lesgeven was niet simpel in die tijd.
De eerste gemeenteschool in de Keizerstraat werd te klein en te bouwvallig. De gemeenteraad besliste om een nieuwe jongensschool te bouwen in de Stationsstraat, en meester Vandenbroeck gaf de twee laatste jaren les in een voorlopig gebouw in de Rijsmortelstraat. In 1910 verhuisde de gemeentelijke jongensschool naar de Stationsstraat, waar nu de gemeentelijke kleuterschool gevestigd is. Deze school werd bij het begin van de Eerste Wereldoorlog door dronken Duitse soldaten in brand gestoken, maar na de oorlog opnieuw opgebouwd.
Nadat hij in 1910 op pensioen ging, werd meester Vandenbroeck lid van het armenbestuur in Lovenjoel. Vanaf 1915 was hij zelfs voorzitter en dat bleef hij tot 1921, waarna hij zich kandidaat stelde voor de gemeenteraad. Hij overleed enkele weken na zijn aanstelling op 25 januari 1922. Jan Alfons Vandenbroeck was ook een gewaardeerd folklorist en schreef heel wat historische bijdragen in tijdschriften.
Aparte meisjesschool
Tot 1908 was het gemeentelijk onderwijs in principe gemengd. Nadat de jongens verhuisd waren, bleef de gemeentelijke meisjesschool bestaan achter het gemeentehuis. Na de Eerste Wereldoorlog werd een zustersschool ingericht, eerst door de Zusters Annunciaden (van Heverlee), vanaf 1922 door de Zusters van Liefde onder de bezielende leiding van Zuster Josephine, die tot 1956 schoolhoofd zou blijven.
Deze school met bewaarschool voor de kleuters kreeg onderdak in een remise van het Groot Park, achter de huidige woning in de Stationsstraat 52. Later werd een nieuwe school gebouwd in de Kerkstraat, waar nu ’t Stichelke gehuisvest is.
Alle scholen van Lovenjoel verdwenen geleidelijk, omdat er na de Tweede Wereldoorlog steeds minder kinderen les volgden. Uiteindelijk bleef alleen een lagere school in de Stationsstraat over. Die ging in 1992 op in de gemeentelijke basisschool van Bierbeek Bremt.
In Lovenjoel bestaat nu alleen nog een kleuterschool.
